مایکروسافت در آخرین بهروزرسانیهای بزرگ ویندوز ۱۱ (که با نسخههای اصلی سالیانه مانند 24H2 و 25H2 عرضه شدهاند)، دیگر صرفاً به تغییرات ظاهری بسنده نکرده است. این بهروزرسانیها نه تنها یک تحول در رابط کاربری، بلکه یک تغییر عمیق در معماری سیستمعامل، افزایش چشمگیر قابلیتهای هوش مصنوعی و بهبود عملکرد بیسابقه در حوزههای حیاتی مانند گیمینگ و امنیت را به همراه داشتهاند.
ویندوز ۱۱ در حال تبدیل شدن به یک "سیستمعامل هوشمند" است. در این مقاله جامع، به تحلیل مهمترین و کاربردیترین ویژگیهای جدید، بهینهسازیهای عملکردی زیرساختی، و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی خواهیم پرداخت که تجربه کاربری شما را به کلی متحول خواهند کرد.
مهمترین محور بهروزرسانیهای اخیر، ادغام عمیق و همهجانبه هوش مصنوعی مایکروسافت، یعنی Copilot، با بخشهای اصلی سیستمعامل است. این دستیار حالا تنها یک بات چت نیست، بلکه یک بخش ضروری از تجربه ویندوز شده است.
Copilot دیگر یک سایدبار ساده نیست، بلکه به یک برنامه کامل (PWA) تبدیل شده که قابلیتهای پیشرفتهتری را ارائه میدهد. علاوه بر این، کاربران میتوانند با دستورات صوتی مانند "Hey, Copilot" مکالمه را شروع کنند، که تجربه تعامل با کامپیوتر را به سطح کاملاً جدیدی میرساند.
در کامپیوترهای جدید (مخصوصاً آنهایی که دارای پردازنده عصبی یا NPU هستند)، قابلیتهای هوش مصنوعی به صورت محلی و بدون نیاز به فضای ابری مایکروسافت انجام میشوند:
Cocreator در Paint و Image Creator در Photos: امکان خلق و ویرایش تصاویر تنها با نوشتن توضیح (پرامپت) به صورت بومی و سریع.
Windows Studio Effects: بهبود کیفیت تماسهای ویدئویی شامل تاری پسزمینه (Background Blur)، فوکوس صوتی (Voice Focus) برای حذف نویز محیط، و تنظیم دید دوربین.
یک زیرمنوی جدید با عنوان «AI actions» به منوی راست کلیک اضافه شده است. این قابلیت به کاربران اجازه میدهد تا روی فایلهای تصویری کلیک راست کرده و مستقیماً از قابلیتهای مبتنی بر هوش مصنوعی برنامههایی مانند Photos یا Bing Visual Search استفاده کنند.
مایکروسافت در نسخههای جدید (بهخصوص 24H2)، تغییرات زیربنایی مهمی در هسته ویندوز ایجاد کرده است که پایداری، امنیت و عملکرد را بهینه میکند:
استفاده از زبان Rust: مایکروسافت بخشهایی از هسته ویندوز را از زبان C به Rust منتقل کرده است. Rust به دلیل تمرکز شدید بر امنیت حافظه، بهطور قابل توجهی تعداد آسیبپذیریهای امنیتی را کاهش میدهد و ثبات سیستمعامل را افزایش میدهد.
قابلیت Hotpatching: این ویژگی (که در ابتدا برای نسخه Enterprise ویندوز سرور بود) امکان بهروزرسانیهای امنیتی کوچک را بدون نیاز به راهاندازی مجدد (Restart) سیستم فراهم میکند، که در محیطهای تجاری و سرور حیاتی است.
این قابلیت، که الهامگرفته از سیستمهای لینوکس و یونیکس است، به کاربران حرفهای و توسعهدهندگان اجازه میدهد تا دستورات مدیریتی را مستقیماً در کنسول دستور (Command Line) با امتیازات بالاتر (Elevated) اجرا کنند، بدون اینکه نیاز به باز کردن یک کنسول مدیریتی جدید باشد.
الزامات سختافزاری مانند TPM 2.0 و Secure Boot همچنان پابرجا هستند و در این نسخهها تمرکز بر روی استفاده از ماژولهای امنیتی جدیدتر برای محافظت از دادهها و فرآیندهای حیاتی سیستم است. همچنین، فعالسازی رمزنگاری کامل درایو (Full Disk Encryption) بهصورت پیشفرض برای برخی پیکربندیها آسانتر شده است.
برای گیمرها، این بهروزرسانیها به معنای افزایش عملکرد و بهرهوری از سختافزارهای نسل جدید است:
این قابلیت هوش مصنوعی، که با همکاری پردازندههای گرافیکی (GPU) کار میکند، گرافیک بازیها را بهصورت خودکار و بدون کاهش محسوس فریم ریت (Frame Rate) ارتقا میدهد. این یک جهش بزرگ در کیفیت بصری بازیها بدون فدا کردن عملکرد است.
Wi-Fi 7: پشتیبانی بومی از استاندارد جدید Wi-Fi 7 سرعت، پایداری و تأخیر (Latency) اتصال بیسیم را به طور چشمگیری کاهش میدهد، که برای بازیهای آنلاین و استریمینگ ضروری است.
USB4 و Thunderbolt: بهبود عملکرد و پشتیبانی کامل از استانداردهای USB4 و Thunderbolt برای انتقال سریعتر اطلاعات و اتصال دستگاههای جانبی با پهنای باند بالا.
پشتیبانی از پسزمینههای HDR (High Dynamic Range) برای نمایشگرهای پیشرفته، تجربه بصری ویندوز را غنیتر میکند. همچنین، بهبودهای مداوم در DirectStorage به بازیها اجازه میدهد تا دادهها را سریعتر از SSD مستقیماً به کارت گرافیک بارگذاری کنند و زمان لودینگ (Loading Time) را به حداقل برسانند.
اگرچه تمرکز بر هوش مصنوعی بود، اما تغییرات کوچکی در UX برای راحتی بیشتر کاربران نیز اعمال شده است:
File Explorer بهروزرسانیشده: نوار ابزار در منوی راست کلیک حالا با آیکونهای بزرگتر و دارای برچسبهای متنی برای کارهای رایج (مانند Cut, Copy, Paste) سازماندهی شده است که کاربری را سریعتر میکند. همچنین قابلیت فشردهسازی و بازگشایی فایلهای TAR و 7z به صورت بومی اضافه شده است.
Energy Saver (حالت صرفهجویی انرژی): قابلیت قدیمی صرفهجویی باتری بهبود یافته و به نام Energy Saver برای هر دو دستگاه دسکتاپ و لپتاپ معرفی شده است که با تنظیمات هوشمندانه، مصرف برق را در زمانهای غیرضروری کاهش میدهد.
منوی Quick Settings قابل اسکرول: حالا پنل تنظیمات سریع در نوار وظیفه (Taskbar) قابلیت اسکرول شدن را دارد، که امکان اضافه کردن گزینههای بیشتر را فراهم میکند.
بهروزرسانیهای جدید ویندوز ۱۱ نشان میدهند که مایکروسافت با جدیت به سمت تبدیل سیستمعامل به یک پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی حرکت میکند. قابلیتهایی مانند Copilot، ASR و Cocreator، تنها نمونهای از این تحول هستند. این تغییرات، در کنار اصلاحات زیربنایی مانند استفاده از Rust و بهبودهای سختافزاری (Wi-Fi 7)، ویندوز ۱۱ را به یک سیستمعامل بسیار قویتر، امنتر و کارآمدتر برای هر دو کاربر عادی و حرفهای تبدیل کرده است.
نکته پایانی: برای بهرهمندی کامل از تمام ویژگیهای هوش مصنوعی، بهویژه قابلیتهای On-Device AI، کاربران باید سختافزارهای جدیدی با واحد پردازش عصبی (NPU) تهیه کنند، اما حتی بدون NPU نیز، بهبودهای عملکردی و امنیتی، نصب این بهروزرسانیها را ضروری میسازد.
© All Rights Reserved & Designed by Noyan Pardazesh Group